Âm Đạo: Cấu Tạo, Chức Năng Và Các Bệnh Thường Gặp

Thực tế, nhiều người vẫn còn e ngại và xấu hổ khi nhắc đến “âm đạo”. Điều này vô tình khiến cho kiến thức về cấu tạo âm đạo vẫn chưa được hiểu biết đầy đủ, đôi khi một số sự thật khác còn bị hiểu lầm.

Âm đạo là gì?

Âm đạo (tiếng Latinh: vagina, tiếng Hy Lạp: kolpos) tên thường gọi là lồn, bướm, bím, cô bé,… là bộ phận sinh dục nữ gồm mô cơ và ống của cơ kéo dài từ âm hộ đến cổ tử cung. Âm đạo nằm trong thành môi nhỏ, phía dưới lỗ niệu đạo và phía trên hậu môn. Bên ngoài cửa âm đạo được bao phủ một phần bởi một lớp màng mỏng, được gọi là màng trinh.

Nhiều người nhầm lẫn rằng âm đạo bao gồm cả một số bộ phận khác như môi âm hộ và âm vật. Trên thực tế, các bộ phận này thuộc một phần của âm hộ và nằm ngoài cấu tạo âm đạo, cụ thể:

  • Môi âm hộ: Bao gồm hai môi lớn và môi bé bao quanh lỗ âm đạo
  • Âm vật: Là khu vực rất nhạy cảm nằm gần đỉnh âm hộ, tên gọi khác là hột le hay mồng đốc

Âm đạo giúp người phụ nữ có thể quan hệ tình dục với bạn tình và thực hiện chức năng sinh sản. Ngoài ra, đây cũng là nơi kinh nguyệt chảy ra định kỳ hàng tháng theo chu kỳ kinh nguyệt.

Cấu tạo của âm đạo

Cấu tạo của âm đạo bao gồm phần mô và ống của cơ quan sinh dục nữ kéo dài từ âm hộ đến tử cung, gồm 3 lớp cơ bản:

  • Lớp thứ một: Lớp thành âm đạo có hình lưới, trơn, gồm niêm mạc và các mô cơ sinh học chứa nhiều dây thần kinh.
  • Lớp thứ hai: Lớp cơ tròn nội mô yếu và một lớp cơ chiều dọc bên ngoài mạnh mẽ hơn, lớp cơ này thường co bóp mạnh trong lúc quan hệ tình dục hoặc khi sinh nở.
  • Lớp thứ ba: Lớp mô liên kết bên ngoài kết hợp với các mô có chứa mạch máu, các dây thần kinh và mạch bạch huyết.

Do khả năng giãn nở của âm đạo rất tốt, nên âm đạo hầu như không có kích thước cố định. Khi ở trạng thái bình thường, kích cỡ chiều sâu âm đạo phụ nữ vào khoảng 7- 8cm, những khi bị kích thích có thể sâu tới 10-12cm. Phụ nữ khi chưa quan hệ tình dục thì âm đạo thường nhỏ hơn 2 cm, nhưng khi sinh nở âm đạo có thể giãn nở tới 10 cm. Nói chung, khi xác định kích cỡ của âm đạo, khó hơn khi xác định kích cỡ của dương vật.

Cấu tạo vùng kín của phụ nữ và mùi hương đặc biệt khiến nam giới thích thú một cách kỳ lạ. Khi hít ngửi và đặt tay vào vùng nhạy cảm này, họ sẽ cảm thấy gia tăng ham muốn “yêu”. Đồng thời, sự êm dịu từ da thịt, môi trường ấm nóng cũng như ẩm ướt ở nơi đây sẽ khiến các chàng lưu luyến, sinh nghiện ngay từ lần đầu đụng chạm.

Chức năng của âm đạo

Âm đạo có rất nhiều chức năng, có vai trò quan trọng trong các hoạt động sinh sản và sinh lý của phụ nữ. Một số chức năng chính có thể nhắc đến như:

  • Là bộ phận quan trọng giúp con người có thể quan hệ tình dục và duy trì nòi giống
  • Là nơi giải phóng kinh nguyệt được thoát ra khi đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ
  • Khi âm đạo bị kích thích, thành niêm mạc tiết ra chất nhờn để bôi trơn và giảm ma sát khi quan hệ tình dục. Chất này giúp làm sạch âm đạo, ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm.
  • Các bác sĩ có thể đánh giá tình trạng sức khỏe phụ khoa, xác định ngày rụng trứng thông qua đường âm đạo

Các bệnh thường gặp ở âm đạo

Bệnh phụ khoa ở nữ giới bao gồm rất nhiều bệnh lý khác nhau, tuy nhiên hầu hết các trường hợp chị em bị các bệnh phụ khoa dưới đây như:

  • Viêm âm đạo là tình trạng viêm nhiễm, nhiễm trùng xảy ra ở âm đạo khi có vi khuẩn, nấm hay ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể. Đây là một bệnh lý phổ biến nhất trong tất cả các loại bệnh phụ khoa, nữ giới hầu như ai cũng sẽ bị viêm âm đạo ít nhất một lần trong đời.
  • Viêm cổ tử cung là tình trạng viêm nhiễm ở ngoài cổ tử cung, thường phổ biến xuất hiện ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Đây cũng là một bệnh phụ khoa có tỷ lệ người mắc phải nhiều nhất hiện nay.
  • U xơ tử cung là hiện tượng ở tử cung nữ giới xuất hiện những khối u nhỏ, mọc đơn lẻ với nhiều kích cỡ khối u khác nhau. U xơ tử cung thông thường là những khối u lành tình. Tuy là bệnh phụ khoa lành tính nhưng nếu để lâu không được chữa trị thì những khối u này vẫn có nguy cơ gây nên những biến chứng nguy hiểm.
  • U nang buồng trứng là hiện tượng buồng trứng xuất hiện sự phát triển bất thường của các khối u nang, khối u này hình thành lên có thể là do sự tích tụ dịch tiết bất thường hoặc do sự phát triển bất thường của khối cấu tạo không nằm trong buồng trứng tạo thành.
  • Viêm lộ tuyến tử cung là tình trạng ở cổ tử cung nữ giới xuất hiện những tế bào tuyến phát triển quá mức xâm lấn ra mặt ngoài của cổ tử cung. Khi những tế bào tuyến này xâm lấn ra bên ngoài sẽ gây nên những tổn thương cho cổ tử cung. Từ đó, tiết dịch âm đạo tăng lên, lợi dụng cơ hội đó vi khuẩn sẽ xâm nhập vào trong cơ thể và gây nên bệnh.
  • Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến xuất hiện ở nữ giới, chỉ đứng sau ung thư vú. Ung thư cổ tử cung do virus HPV gây nên. Đây là bệnh phụ khoa vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí còn gây nguy hiểm đến tính mạng.
  • Viêm vùng chậu (PID – pelvic inflammatory) là bệnh nhiễm trùng ở cơ quan sinh dục nữ giới, lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục. Thông qua đường tình dục, vi khuẩn từ âm đạo sẽ đến tử cung và ống dẫn trứng, buồng trứng gây nên tình trạng viêm nhiễm ở vùng chậu. Hiện nay, bệnh chiếm tỷ lệ lớn người mắc bệnh, chủ yếu là ở nữ giới trong độ tuổi sinh dục.
  • Viêm nội mạc tử cung là tình trạng viêm nhiễm xảy ra niêm mạc tử cung do vi khuẩn, vi sinh và các ký sinh trùng gây nên. Trên thực tế thì bệnh viêm nội mạc tử cung sẽ không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên chủ quan, tình trạng nhiễm trùng quá lâu có thể sẽ gây nên một số những biến chứng nguy hiểm: gây vô sinh, nhiễm trùng vùng chậu, áp xe tử cung hoặc xương chậu, gây nhiễm trùng huyết,…
  • Hội chứng đau âm hộ mãn tính hay còn có tên gọi khác là Vulvodynia là tình trạng âm hộ bị đau đớn, ngứa ngáy kéo dài do nhiều nguyên nhân gây nên. Hiện nay,  Vulvodynia được đánh giá là một trong những loại bệnh phụ khoa mà nữ giới dễ mắc phải nhất.
  • Viêm phần phụ như các bạn đã biết, phần phụ nữ giới bao gồm vòi trứng, buồng trứng và hệ thống dây chằng rộng. Viêm phần phụ  được hiểu một cách đơn giản đó là tình trạng viêm nhiễm ở một số bộ phận trên do vi khuẩn, virus, hay nấm gây nên do quan hệ tình dục không an toàn, quá trình vệ sinh vùng kín sai cách, tiền sử nạo phá thai.
  • Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) là những bệnh như bệnh như bệnh lậu, bệnh giang mai, bệnh sùi mào gà, mụn rộp sinh dục, hạ cam,…

Những vấn đề cần lưu ý

Đa phần các bệnh lý về âm đạo nói riêng và bệnh phụ khoa nói chung đều có nguyên nhân từ chế độ sinh hoạt, vệ sinh, dinh dưỡng nạp vào hàng ngày. Vì vậy cách phòng tránh bệnh hiệu quả nhất là chị em nên thay đổi điều chỉnh thói quen sinh hoạt cũ sang những hoạt động lành mạnh hơn:

  • Vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh thì nữ giới cần phải có quá trình vệ sinh vùng kín cẩn thận, vệ sinh thường xuyên hằng ngày sạch sẽ bằng nguồn nước sạch. Bên cạnh đó, chị em nên có quá trình thụt rửa âm đạo đúng cách, bởi nếu như thụt rửa âm đạo sai cách thì sẽ càng tác động để đẩy cho vi khuẩn xâm nhập sâu vào trong cơ thể.
  • Quan hệ tình dục lành mạnh: Quan hệ tình dục an toàn là quá trình quan hệ có sử dụng bao cao su để phòng tránh, quan hệ chung thủy với một bạn tình và tuyệt đối không quan hệ với người nhiễm bệnh.
  • Chế độ sinh hoạt ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý: Chế độ ăn uống khoa học chính là yếu tố để đảm bảo cho quá trình hoạt động của cơ thể, khi cơ thể có sức khỏe và sức đề kháng ổn định thì sẽ hạn chế đi được rất nhiều nguy cơ mắc bệnh phụ khoa.
  • Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng 1 lần: Các bác sĩ chuyên khoa sản phụ khuyên rằng nữ giới nên có quá trình đi khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/ 1 lần để đảm bảo cho sức khỏe sinh sản được an toàn nhất. Nếu như đi khám phụ khoa định kỳ thường xuyên thì sẽ phát hiện ra mầm bệnh sớm, từ đó tránh được nguy cơ mắc rất nhiều bệnh nguy hiểm.

Đời sống tình dục là một trong những “chìa khóa” giữ gìn hạnh phúc gia đình. Hiểu về cấu tạo bộ phận sinh dục nữ như âm đạo là một trong những cách tăng cường chất lượng tình dục. Hy vọng với những thông tin chia sẻ trong bài viết sẽ giúp các cặp đôi hiểu rõ hơn về bản thân và bạn tình, giúp “cuộc yêu” trở nên thăng hoa và hạnh phúc hơn.

Bài viết liên quan